11 października 2025 w Kaplicy św. Władysława będącej kopią fragmentu świątynii w Jak odbył się niecodzienny koncert muzyki dawnej w wykonaniu młodych i bardzo zdolnych polskich artystów opatrzony tytułem: MUZYKA POLSKICH DWORÓW KRÓLEWSKICH – 1000-lecie koronacji.
Fistulatores Novienses to zespół fletów prostych, który działa od 2016r. przy Centrum Kultury Zamek w Nowem. Jego członkowie: Emilia Kinecka, Łukasz Pendrak, Kacper Wojtyła grają na kopiach renesansowych fletów prostych (sopranino, sopran, alt g, alt f, tenor, bas, wielki bas). Zespół występował na wielu Festiwalach Muzycznych (m.in. Vratisla Cantans), jest też laureatem różnych nagród. Barbara Rogala – sopran – absolwentka Akademii Muzycznej w Łodzi. Koncertuje w Polsce i za granicą.
Budapeszteński ciekawy i dobrze przez publiczność przyjęty koncert składał się z 20 utworów, rozpoczął go „Alleluia” Mikołaja z Radomia (1400-1450), a zakończył „Jezu spes mea” Stanisława Sylwestera Szarzyńskiego (1650-1713).
Nawiązując do historii miejsca koncertu – czyli ówczesnej kaplicy św. Władysława – trzeba wiedzieć, że Ják to niewielka wioska w zachodnich Węgrzech, położona w bezpośrednim sąsiedztwie austriackiej granicy. Dziś kościół św. Jerzego w Ják uznawany jest za jeden z najcenniejszych, najlepiej zachowanych i najpiękniejszych zabytków architektury romańskiej Węgier.
Świątynia ta wzniesiona została w XIII wieku na polecenie ówczesnego wielkiego rycerza Mártona Nagya. W 1532 roku kościół został dotkliwie uszkodzony w czasie walk z Turkami. W kolejnych wiekach świątynia została odbudowana i poddana licznym remontom. Ta trójnawowa kamienna bazylika o dwuwieżowej fasadzie i pięknym romańskim portalu posłużyła końcem dziewiętnastego wieku za inspirację samemu Ignacemu Alpárowi w czasie budowy zamku Vajdahunyád w budapeszteńskim Népliget i w wersji pierwotnej otwarta została 2 maja 1896r. w ramach wystawy przygotowanej na Milenium Węgier.
Koncert MUZYKA POLSKICH DWORÓW KRÓLEWSKICH – 1000-lecie koronacji był jednym z elementów odbywających się w Budapeszcie 31. Dni Polskiej Kultury Chrześcjańskiej zorganizowanych przez Stowarzyszenie Katolików Polskich na Węgrzech pw. św. Wojciecha i Polską Parafię Personalną na Węgrzech.Współorganizatorem koncertu była pani Márta Dragonits dyrektor Festiwalu Ars Sacra.
Inf. Głos Polonii, Fot. Barbara Pál
